Immunoglobuliny

Inaczej przeciwciała to glikoproteiny, które wiążą się z antygenami z bardzo dużym powinowactwem i swoistością. W ludzkim organizmie mamy pięć klas przeciwciał: IgA, IgD, IgE, IgG, IgM.

Przeciwciała produkowane w odpowiedzi wtórnej na antygen mają większe powinowactwo do tego antygenu niż te produkowane przez limfocyty w odpowiedzi pierwotnej (ok. 1000 razy). Ponadto różne przeciwciała mogą mieć różny stopień powinowactwa dla danego antygenu. Im wyższy jest ten stopień tym trudniej antygenowi oddzielić się od przeciwciała co ma kluczowe znaczenie dla obrony organizmu przed toksynami i wirusami.

Immunoglobuliny IgA stanowią pierwszą linię obrony przeciwko drobnoustrojom, które wnikają przez błony śluzowe układu pokarmowego, oddechowego i moczowo-płciowego. Występuje w wydzielinach (ślina, mleko). Wyróżnia się podklasy IgA1 i IgA2.

Immunoglobuliny IgD prawdopodobnie uczestniczą w regulacji funkcji limfocytów B po kontakcie z antygenem pełniąc funkcje receptorów na jego powierzchni.

Immunoglobuliny IgE są odpowiedzialne za reakcje alergiczne i obronę przed pasożytami. Jeśli antygen zostanie ponownie wprowadzony do organizmu, który został już wcześniej na niego uczulony, wiąże się z przeciwciałami IgE na komórkach tucznych, co powoduje uwolnienie histaminy i powstanie reakcji alergicznej tj. katar, kaszel, atak astmy, wysypka, wysięk, swędzenie, zaczerwienienie.

Immunoglobuliny IgG dzielą się na cztery podklasy IgG1, IgG2, IgG3, IgG4 i są jedynymi przeciwciałami przechodzącymi przez łożysko. Dają odporność na czynniki infekcyjne przedostające się przez układ krwionośny. Szerzej omówię je przy okazji nadwrażliwości pokarmowych typu IgG. Znajdują się w osoczu oraz poza naczyniami krwionośnymi, również w wydzielinach. Najwięcej jest jej we krwi, zapewnia odporność rozwijającemu się płodowi oraz w okresie noworodkowym i niemowlęcym.

Immunoglobuliny IgM są pierwszymi przeciwciałami produkowanymi w odpowiedzi immunologicznej. Są bardzo skuteczne w zwalczaniu patogenów we wczesnej fazie infekcji, zanim nie będzie odpowiedniego poziomu przeciwciał IgG. Występują głównie w osoczu.

Immunizacja antygenem powoduje wielu różnych przeciwciał, z których każde wiązane jest w innym miejscu. Powstaje sieć złożona z ułożonych naprzemiennie cząsteczek immunoglobulin i antygenu, przy odpowiednich proporcjach antygenów i przeciwciał (równowaga) wytrącają się duże nierozpuszczalne agregaty. Jeżeli jest przewaga jednego lub drugiego elementu powstają mniejsze rozpuszczalne kompleksy.

Kompleksy immunologiczne są utylizowane przez komórki żerne. Po usunięciu antygenu z organizmu spada produkcja przeciwciał. W sytuacjach , kiedy antygen jest ciągle obecny w organizmie (przewlekłe infekcje typu paciorkowiec, chlamydia, borelioza lub antygeny własne), stale tworzą się kompleksy a komórki żerne nie nadążają z ich usuwaniem. Takie kompleksy immunologiczne odkładają się w tkankach organizmu, gdzie doprowadzają do uszkodzeń tkanek – jest to mechanizm nadwrażliwości typu III. Aktywują one dopełniacz i indukują ostry stan zapalny. Uwalniane enzymy proteolityczne uszkadzają okoliczne tkanki.