Cukrzyca i insulinooporność – zalecenia dietetyczne

Cukrzyca – choroba metaboliczna charakteryzująca się stałą hiperglikemią na czczo, między posiłkami lub po posiłku, której przyczyną jest upośledzone wydzielanie insuliny lub zaburzona reakcja na insulinę (insulinooporność).  W cukrzycy typu 1 dochodzi do uszkodzenia komórek β trzustki, prowadzącego do całkowitego braku insuliny, w cukrzycy typy 2 komórki β trzustki wydzielają insulinę ale w niedostatecznej ilości, bądź występuje insulinooporność komórek i tkanek. Przyczynami  mogą być: czynniki genetyczne, niewłaściwa dieta, otyłość, brak aktywności fizycznej, stres, urazy, infekcje, starzenie się organizmu. Objawy to: zwiększone stężenie glukozy we krwi, występowanie glukozy w moczu, wzmożone pragnienie, zwiększone oddawanie moczu, zwiększone łaknienie, ubytek masy ciała, osłabienie, świąd, suchość skóry, gorsze gojenie się ran, infekcje grzybicze. Nieleczona choroba prowadzi do wielu powikłań.

Zalecenia dietetyczne:

  • redukcja masy ciała (o ile występuje nadwaga lub otyłość)
  • 5-7 posiłków dziennie w terapii insulinowej, 4-5 posiłków przy leczeniu dietą i lekami, o ściśle określonych stałych porach
  • ograniczyć spożycie nasyconych kw. tłuszczowych gł. pochodzenia zwierzęcego i cholesterolu (podroby, tłuste mięso i wędliny, słonina, boczek, smalec, konserwy, śmietana, fast food, żywność wysoko przetworzona), które zawsze nasilają insulinooporność
  • zwiększenie podaży nienasyconych kwasów tłuszczowych ( oliwa z oliwek, olej lniany, orzechy, ryby), które działają przeciwzapalnie
  • zwiększenie podaży błonnika (produkty zbożowe pełnoziarniste, ciemne pieczywo, otręby, warzywa, owoce, nasiona roślin strączkowych) – obniża to ładunek glikemiczny posiłków
  • zaleca się spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym, które nie powodują gwałtownego wzrostu stężenia glikozy we krwi: produkty zbożowe pełnoziarniste zamiast jasnych (makaron razowy, ryż brązowy, dziki, kasza gryczana, płatki zbożowe) , nasiona roślin strączkowych, owoce za wyjątkiem banana, winogron, owoce suszone za wyjątkiem rodzynek, warzywa, pestki, orzechy, mleko i prod. mleczne , ryby, mięso
  • dodatek białka i tłuszczu do każdego posiłku węglowodanowego obniża ładunek glikemiczny
  • unikać cukrów prostych (cukier, słodycze, miód, dżemy, słodkie przetwory, niektóre owoce)
  • wykluczyć alkohol
  • unikać smażonych, tłustych, ciężko strawnych potraw
  • zalecane techniki: gotowanie w wodzie i na parze, pieczenie, duszenie w małej ilości oleju
  • nie należy rozgotowywać produktów zbożowych i jarzyn, gdyż powoduje to szybsze zwiększenie stężenia glukozy we krwi, gotować al dente
  • zwiększyć aktywność fizyczną
  • tłuszcze powinny zaspokajać 30-40% dziennego zapotrzebowania na energię, węglowodany 40-50% (minimum 40% energii z węglowodanów), resztę powinno stanowić białko. Dietę wysokobiałkową (15-20% energii z białka) można stosować przy zachowaniu regularnej kontroli wydolności nerek.\
  • warzywa dozwolone bez ograniczeń ilościowych: botwina, brokuły, cukinia, szpinak, szparagi, kalafior, sałata, kapusta pekińska, rzodkiewka, ogórki, rabarbar, por, pomidor.

 

 

Facebook