Białka są składnikami szczególnymi ze względu na wyjątkową rolę jaką pełnią w organizmie. Białka odpowiedzialne są za tworzenie każdej komórki w ciele. Służą do budowy i odbudowy zużywających się tkanek: skóry, włosów i paznokci. Są niezbędne do rozwoju i regeneracji tkanek, wchodzą w skład ciał odpornościowych. Stanowią składnik krwi, limfy i mleka. Potrzebne są do produkcji enzymów i hormonów, a także utrzymują właściwy odczyn płynów ustrojowych, treści przewodu pokarmowego [Ciborowska, Rudnicka, 2010]. Białko może również stanowić materiał energetyczny w przypadku niedostatecznej podaży energii z węglowodanów i tłuszczów np. podczas intensywnych ćwiczeń, których czas trwania przekracza godzinę. W związku z tym ważne jest, aby trening rozpoczynać przy dużych zapasach glikogenu mięśniowego, nie pozwoli to na rozpad białek. Nawet przy planach redukcji tkanki tłuszczowej nie zaleca się znacznego uszczuplania spożywanych węglowodanów przed treningiem, gdyż takie działanie  może doprowadzić w trakcie jego trwania do rozpadu tkanek.

Niepełnowartościowa dieta uboga w białka lub pozbawiona pełnowartościowych jego źródeł może prowadzić do wielu zaburzeń w pracy ludzkiego organizmu. Ustalenie zapotrzebowania na białko u osób aktywnych fizycznie jest bardzo trudne i złożone ponieważ zależy od wielu czynników tj.: jakości białka, składu diety, całkowitego zapotrzebowania energetycznego, ilości węglowodanów i tłuszczów w diecie. Zaleca się spożywanie niskotłuszczowych produktów białkowych, a także białek pochodzenia roślinnego, aby zapewnić ich komplementarność należy spożywać je z odpowiednimi grupami produktów. Na metabolizm białek ma również wpływ: stan organizmu, wiek, wzrost, a także rodzaj wysiłku fizycznego. W dziennej racji pokarmowej osób aktywnych fizycznie ilość białka zwierzęcego i roślinnego powinna wynosić 12 – 15%, w proporcji przynajmniej 1:1. Niedobór białka w sportach wytrzymałościowych może prowadzić do przetrenowania organizmu, gdyż obniża możliwości wysiłkowe. Natomiast spożywanie większej ilości białka niż wynika to z zapotrzebowania nie prowadzi do pozyskania dodatkowych wartości zdrowotnych czy wydolnościowych. Dodatkowe proteiny nie zostają przekształcane w mięśnie, siłę czy wytrzymałość [Bean, 2005]. Ponadto nadmiar białka w diecie może prowadzić do obciążania nerek, odwodnienia organizmu i zwiększonej straty wapnia z organizmu, która z kolei może objawić się w przyszłości osteoporozą [Cejlowa, 2008].

Autor: Rita Pulikowska